Göz tansiyonu, halk arasında sık kullanılan bir terim olup genellikle glokom hastalığını ifade eder. Başlangıçta belirti göstermeden ilerleyebilen bu hastalık, görme sinirine zarar vererek kalıcı görme kaybına neden olabilir. Düzenli göz kontrolleri, göz tansiyonunun erken dönemde fark edilmesi ve tedaviye başlanması açısından önemlidir.
Göz Tansiyonu Nedir?
Tıp dilinde glokom olarak bilinen göz tansiyonu, görme sinirine hasar verebilen önemli bir göz hastalığıdır. Temel mekanizma, göz içi basıncının (intraoküler basınç) normalden yüksek seyretmesi ve bunun görme sinirinde ilerleyici hasara yol açmasıdır. Ancak her yüksek göz içi basıncı glokom anlamına gelmez. Bazı kişilerde normal basınç değerlerinde bile görme siniri hasarı gelişebilir.
Göz içi basıncı, gözdeki aköz hümör adı verilen sıvının üretimi ile drenajı arasındaki dengeyle belirlenir. Bu sıvı, gözün ön kamarasında sürekli olarak üretilir ve “trabeküler ağ” üzerinden dışarı atılır. Eğer sıvının tahliyesinde engel oluşursa veya üretim artarsa, basınç yükselir. Yüksek basınç, görme sinirine baskı yaparak görme alanı kaybına yol açar.
Glokom, açık açılı glokom ve kapalı açılı glokom olmak üzere ikiye ayrılır.
Açık Açılı Glokom Nedir?
Açık açılı glokom, glokomun en sık görülen ve genellikle sinsi seyreden tipidir. Gözdeki sıvı tahliyesinin yavaşlamasıyla göz içi basıncının artması sonucu ortaya çıkar. Hastalık genellikle belirti vermeden ilerler ve görme sinirinde geri dönüşsüz hasara yol açabilir. Düzenli göz muayenesi yapılmadığında geç fark edilir ve kalıcı görme kaybına neden olabilir.
Kapalı Açılı Glokom Nedir?
Kapalı açılı glokom, göz içi sıvısının dışa akamaması sonucu göz içi basıncının hızla yükselmesiyle görülür. Daha nadir görülen, ancak acil müdahale gerektiren türüdür. Yoğun göz ağrısı, bulanık görme, baş ağrısı, mide bulantısı ve ışıkların etrafında halkalar görülmesi gibi şikâyetlerle kendini gösterebilir. Tedavi edilmezse kısa sürede kalıcı görme kaybına yol açabilir.
Göz Tansiyonu Nedenleri Nelerdir?
Göz tansiyonu, göz içi basıncının artmasına yol açan çeşitli faktörlerden kaynaklanabilir. En yaygın nedenler şu şekilde sıralanabilir:
- Göz sıvısının drenajındaki bozukluklar
- İleri yaş
- Genetik yatkınlık
- Uzun süreli kortizon kullanımı
- Göz travmaları
- Yüksek miyopi
- Diyabet gibi kronik hastalıklar
Bu faktörler görme siniri üzerinde baskı oluşturarak glokom gelişimine zemin hazırlayabilir.
Göz Tansiyonu Belirtileri Nelerdir?
Göz tansiyonu çoğu zaman erken dönemde belirti vermeden ilerler. Bu nedenle “sessiz görme hırsızı” olarak da tanımlanır. İlerleyen evrelerde görülen belirtiler ise şu şekilde sıralanabilir:
- Gözde ağrı veya basınç hissi
- Görme alanında daralma ve bulanık görme
- Baş ağrısı ve zaman zaman mide bulantısı
- Işıkların etrafında hareler görme
- İleri vakalarda merkezi görme kaybı
Belirtiler genellikle geç ortaya çıktığı için düzenli göz muayeneleri, göz tansiyonunun erken teşhisi açısından önemlidir.
