Radyal Şok Dalga Tedavisi (RSWT)

Radyal Şok Dalga Tedavisi (RSWT), ses dalgalarının mekanik enerjisinden faydalanarak vücudun kendi iyileşme mekanizmalarını harekete geçiren modern bir fizik tedavi yöntemidir. Kas, tendon ve bağ dokularında oluşan kronik ağrıların giderilmesinde, dolaşımın artırılmasında ve doku onarımının desteklenmesinde etkili bir yaklaşım olarak uygulanır.

Radyal şok dalgaları, odaklı (fokus) şok dalgalarına kıyasla daha yüzeysel dokular üzerinde etkilidir. Bu sayede kas-iskelet sistemine ait birçok rahatsızlıkta güvenli, kısa süreli ve hızlı sonuç alınabilen bir tedavi olanağı sağlar.

Multidisipliner fizik tedavi programlarının bir parçası olarak uygulandığında, RSWT hastanın yaşam kalitesini artırmak, ağrıyı azaltmak ve fonksiyonel iyileşmeyi hızlandırmak açısından önemli bir destek sunar.

RSWT Nedir?

Radyal Şok Dalga Tedavisi (RSWT – Radial Shock Wave Therapy), basınçlı hava aracılığıyla üretilen düşük enerjili akustik dalgaların vücudun belirli bölgelerine uygulanması prensibine dayanan, noninvaziv (cerrahi gerektirmeyen) bir fizik tedavi yöntemidir. “Soft shockwave” olarak da adlandırılan bu teknoloji, uzun yıllardır kas-iskelet sistemi rahatsızlıklarının tedavisinde güvenle kullanılmaktadır.

Tedavi, problemli bölgeye iletilen şok dalgalarının hücresel düzeyde uyarım (stimülasyon) sağlamasıyla etki gösterir. Bu uyarım, vücudun doğal iyileşme mekanizmalarını harekete geçirir; kan dolaşımını artırır, hücre yenilenmesini destekleyen büyüme faktörlerinin (growth factors) salınımını teşvik eder. Sonuç olarak rejeneratif (yenileyici) süreç hızlanır ve hasarlı dokularda onarım başlar.

RSWT’nin etkileri iki temel mekanizma üzerinden açıklanır:

1. Hücresel Stimülasyon: Yeni damar oluşumu (neovaskülarizasyon), kolajen sentezinde artış, doku rejenerasyonu ve kalsifikasyon eliminasyonu (kireçlenmiş yapıların çözülmesi).
2. Mekanik Stimülasyon: Ağrıyı azaltan analjezik etki ve kaslarda gevşemeyi sağlayan kas relaksasyonu.

Bu çift yönlü etki sayesinde RSWT, özellikle topuk dikeni, tenisçi dirseği, omuz sıkışma sendromu, tendinitler, kas spazmları ve iyileşmeyen kırıklar gibi durumlarda etkili bir tedavi seçeneği olarak öne çıkar.

 RSWT Uygulama Alanları (Endikasyonlar)

Radyal Şok Dalga Tedavisi (RSWT), birçok kronik kas-iskelet sistemi hastalığında etkili bir tedavi yöntemidir. Özellikle eklem yüzeylerini, tendonları ve dolaşımı ilgilendiren kronik durumlarda kullanılır. Cerrahi gerektirmeyen, ilaçsız bir destek tedavisidir.

RSWT’nin Başlıca Uygulama Alanları

• Kalsifik Tendinitler: Omuzda kireçlenme (kalsifikasyon) kaynaklı ağrılar.
• Kronik Tendinopatiler:
  • Rotator cuff tendiniti (omuz kas-tendon iltihabı)
  • Tenisçi dirseği (lateral epikondilit)
  • Golfçü dirseği (medial epikondilit)
  • Diz kapağı tendiniti (patellar tendinit)
  • Aşil tendiniti
• Adeziv Kapsülit (Donuk Omuz): Eklem hareket açıklığının azalması ve ağrı.
• Plantar Fasit / Topuk Dikeni: Topuk tabanındaki yumuşak doku iltihabı.
• Eklem Artrozu (Kireçlenme): Özellikle diz ve kalça ekleminde ağrı ve sertlik.
• Kaynamamış Kırıklar (Pseudartroz): Kemik iyileşmesinin yavaşladığı veya durduğu durumlar.
• Stres Kırıkları ve Kemik İliği Ödemi Sendromu: Sporcularda sık görülen aşırı yüklenme kaynaklı hasarlar.
• Lenfödem ve Lipödem: Doku sıvısı birikimi veya yağ dokusuna bağlı ödem durumlarında dolaşımın desteklenmesi.
• Yara İyileşmesi: Dolaşımı artırarak doku onarımını destekler.
• Ürolojik Sorunlar:
  • Erektil disfonksiyon (sertleşme bozukluğu)
  • Peyronie hastalığı (penis eğriliği ve fibrozis)

RSWT’nin Uygulanmaması Gereken Durumlar (Kesin Kontrendikasyonlar)

Aşağıdaki durumlarda RSWT uygulanması kesinlikle önerilmez. Bu hastalarda tedavi ciddi yan etkilere yol açabilir:

1. Gebelik
2. Tedavi bölgesinde malignite (kanser dokusu)
3. Büyüme kıkırdakları henüz kapanmamış çocuklar
4. Kan pıhtılaşma bozuklukları (koagülopati)
5. Akut enfeksiyon veya aktif iltihaplı bölgeler
6. Hava içeren organlar üzerinde uygulama (özellikle akciğer)
7. Ana damar ve sinir paketlerinin doğrudan üzeri

Dikkatli Uygulama Gerektiren Durumlar (Göreceli Kontrendikasyonlar)

Bazı hastalarda tedavi tamamen yasak değildir, ancak uzman doktorun dikkatli değerlendirmesi gerekir. Karar, hastanın genel durumu ve tedavinin potansiyel fayda/riski göz önüne alınarak verilir.

1. Yakın zamanda kortizon enjeksiyonu yapılmış bölgeler
2. Düşük dozda antikoagülan (kan sulandırıcı) kullanımı
3. Polinöropati gibi nörolojik hastalıklar
4. Metal implantlar veya protezlerin bulunduğu bölgeler

RSWT Nasıl Uygulanır?

Radyal Şok Dalga Tedavisi, özel bir cihaz aracılığıyla basınçlı hava kullanılarak oluşturulan akustik dalgaların, jel aracılığıyla doğrudan cilt üzerine uygulanmasıyla gerçekleştirilir. Tedavi genellikle 10–20 dakika sürer ve haftada 1–2 seans şeklinde planlanır.

Uygulama sırasında hasta hafif bir titreşim veya basınç hissedebilir, ancak işlem genellikle tolere edilebilir düzeydedir. Tedavi sonrasında günlük yaşama hemen dönülebilir ve çoğu hastada birkaç seans içinde belirgin rahatlama sağlanır.

Sonuç

Radyal Şok Dalga Tedavisi (RSWT), vücudun doğal iyileşme sürecini destekleyen, güvenli ve etkili bir yöntemdir. İlaç veya cerrahiye ihtiyaç duymadan, kas-iskelet sistemi kaynaklı birçok kronik ağrının azaltılmasına ve hareket kabiliyetinin artırılmasına yardımcı olur.

Uygulamanın kısa sürmesi, iyileşme döneminin gerekmemesi ve yüksek hasta konforu sağlaması, RSWT’yi modern fizik tedavi uygulamaları arasında öne çıkarır. Düzenli ve uzman kontrolünde yapılan seanslar, hem ağrısız bir yaşam hem de fonksiyonel iyileşme açısından önemli katkılar sağlar.

Kaynak ve Referanslar

1. Yürük Ö. (2018). Ekstrakorporeal Şok Dalga Tedavisi (ESWT). Ankara Üniversitesi Sağlık Bilimleri Fakültesi Dergisi, 3(1), 55–64.
2. Özkan Y., Kırdemir V. (2021). Primer Diz Osteoartritinde Radyal Ekstrakorporeal Şok Dalga Tedavisinin Etkinliği. Türk Osteoporoz Dergisi, 27(3), 83–88.
3. Altuntaş S. ve ark. (2020). Ağrılı Topuk Dikeninde Radyal Şok Dalga Tedavisinin Farklı Dozlarının Karşılaştırılması. Fiziksel Tıp ve Rehabilitasyon Bilimleri Dergisi (FTR Dergisi), 23(4), 398–405.
4. Kurt C., Dülgeroğlu D. (2020). Trigger Finger (Tetik Parmak) Tedavisinde Radyal Ekstrakorporeal Şok Dalga Tedavisinin Etkinliği. DEÜ Tıp Fakültesi Yayınları.
5. International Journal of Current Medical and Biological Sciences (2021). Comparison of Radial and Focused Extracorporeal Shock Wave Therapy in Patellar Tendinopathy. IJCMBS, 1(3), 90–98.
6. Turkish Journal of Sports Medicine (2019). Şok Dalgası Tedavisinin Spor Yaralanmalarında Kullanımı: Fokus ve Radyal Uygulama Alanları.
7. Cacchio, A. et al. (2014). Effectiveness of Radial Shock-Wave Therapy for Calcific Tendinitis of the Shoulder: Randomized Controlled Clinical Trial. American Journal of Sports Medicine, 42(9), 2146–2153