Terzi ayağı (bunyonet), ayak serçe parmağı kökünde oluşan kemik çıkıntısı nedeniyle ağrı, şişlik ve yürüme zorluğuna yol açan bir deformitedir. Tedavinin amacı, ağrıyı azaltmak, basıncı dengelemek ve eklem yapısını korumaktır. Erken dönemde konservatif, ileri evrede ise rejeneratif veya cerrahi yöntemler uygulanabilir.
Terzi Ayağı (Bunyonet) Nedir?
Terzi ayağı hastalığı, tıpta “bunionette” veya “tailor’s bunion” olarak adlandırılır. Ayak serçe parmağının dış tarafında oluşan kemik çıkıntısı ve eklem deformitesidir. Genellikle beşinci metatars kemiğinin baş kısmı dışa doğru genişleyerek çıkıntı oluşturur.
Bu hastalık adını eskiden uzun süre bağdaş kurarak oturan terzilerde sık görülmesinden alır. Bu pozisyonda ayağın dış kenarına sürekli baskı uygulanması, kemiğin zamanla şekil değiştirmesine neden olur.
Hastalık, başlangıçta yalnızca kozmetik bir sorun gibi görünse de zamanla ağrı, kızarıklık, ödem ve ayakkabı giyme güçlüğü gibi şikayetlerle ilerler. Kadınlarda, özellikle dar veya yüksek topuklu ayakkabı kullanımı nedeniyle daha sık görülür. Erken dönemde fark edildiğinde ameliyatsız yöntemlerle kontrol altına alınabilir.
Terzi Ayağı (Bunyonet) Belirtileri Nelerdir?
Terzi ayağı, başlangıçta yalnızca ayakkabı giyerken hissedilen hafif bir rahatsızlıkla kendini gösterirken, zamanla ağrılı ve görünür bir çıkıntıya dönüşebilir. Belirtiler genellikle ayağın dış tarafında, serçe parmak kökünde yoğunlaşır.
- Serçe parmak eklemi çevresinde sert bir çıkıntı veya şişlik
- Dar ayakkabılarla artan ağrı ve baskı hissi
- Ciltte kızarıklık, tahriş veya nasır oluşumu
- Ayakkabı giymede zorluk ve uzun yürüyüşlerde ağrı artışı
- Parmakta eğrilme (deformite) ve dışa doğru yönelme
İleri evrelerde, çıkıntı üzerindeki cilt incelir ve dokunmayla dahi ağrı oluşabilir. Bu durum günlük yaşam kalitesini etkileyerek hem estetik hem de fonksiyonel sorunlara yol açabilir.
Terzi Ayağı (Bunyonet) Nedenleri Nelerdir?
Terzi ayağı, genellikle mekanik baskı, genetik yatkınlık ve yanlış ayakkabı seçimi gibi etkenlerin birleşimiyle ortaya çıkar. Ayağın dış kenarına uzun süreli basınç uygulanması, beşinci metatars kemiğinin dışa doğru çıkıntı yapmasına ve eklemde şekil bozukluğuna neden olur.
- Yanlış ayakkabı seçimi: Dar burunlu veya yüksek topuklu ayakkabılar, serçe parmak köküne aşırı basınç uygular.
- Genetik yatkınlık: Ailede ayak deformitesi veya kemik yapısal bozukluğu öyküsü bulunması.
- Mekanik dengesizlik: Aşırı pronasyon (ayağın içe basması) veya yassı tabanlık.
- Tekrarlayan mikrotravmalar: Uzun süre ayakta kalmak, dans, koşu veya sık sık bağdaş kurmak.
- Eşlik eden hastalıklar: Romatoid artrit, bağ dokusu gevşekliği veya diyabet gibi durumlar.
Bu etkenler, eklem kapsülünde gerilme ve kemikte dışa doğru çıkıntı oluşumunu tetikler. Zamanla deformite ilerleyerek hem ağrıya hem de yürüyüş bozukluklarına yol açabilir.
